Alan Bilgisi
Gunduk kabartmaları bir yamaç mağarasının yanında, girişinde ve içindeki kaya yüzeyine oyulmuş görsellerdir. Mağara, Aqrah'ın birkaç km kuzeybatısında ve Dohuk'un yaklaşık 100 km güneydoğusunda bulunan aynı adı taşıyan köyün batısında yer almaktadır. Mar Audisho'nun manastırı Gunduk'un kuzeyindeki bir höyüğün üzerindedir.
Görseller
Tanım ve İkonografi
”Tanım ve İkonografi' genel kaynakları: Layard 1853, 368–369; Bachmann 1927, 28–31; al-Amin 1948; Börker-Klähn 1982, 75–76, 234 (no. 274–276); Reade ve Anderson 2013, 84-92.
Tarihçe
Gunduk'taki mağara ve su kaynağı, antik Yakın Doğu bağlamında tipik olarak kutsallık ve doğaüstü ile ilişkilendirilen doğal öğelerdir. Bu, kabartma panellerinin görünüşte dini temalarıyla da uyumludur. MÖ üçüncü binyılda bu kabartmaların eklenmesi, Gunduk'un bu zamanda kutsal bir yer olarak işlev gördüğünü gösterir. Gunduk'un Orta ve Yeni Assur dönemlerinde de dini bir yer olarak kaldığı düşünülür.
Gunduk, kutsal atıflarını antik çağdan sonra da koruyagelmiştir. 1853'te Austen Henry Layard tarafından bildirildiği gibi, Gunduk köyünün Asuri Hıristiyan sakinleri mağarayı Aziz John ile ilişkilendirmiştir—yerel adı “Guppa d'Mar Yohanan” (Aziz John Mağarası). Ayrıca üstteki görseli Aziz John'un atıyla resmedilişi olarak, alttakini ise bir kilise töreni tasviri olarak yorumlamıştırlar. Günümüzde mağaranın herhangi bir dini veya manevi işlevi yoktur, yerel çobanlar tarafından kullanılmaktadır.
'Tarihçe' genel kaynakları: Layard 1853, 368–369; Reade ve Anderson 2013, 92–97.
Eski Yayınlar
George Percy Badger, Nisan 1850'de Gunduk'u ziyaret etmiştir, ve burada bir yaban koyunu veya dağ keçisi mızraklamakta olan bir adamı betimleyen kabartmaları olan bir mağarayı ve bunların altında çeşitli pozlarda duran altı figürden oluşan bir kafileyi yayınlamıştır.1 Austen Henry Layard alanı Temmuz 1850’de ziyaret etmiş ve geniş bir doğal mağaranın ağzına oyulmuş iki kabartma heykeli tasvir etmiştir.2 Yarım yüzyıl sonra, Mayıs 1914'te Walter Bachmann mağarayı ziyaret ederek bölgenin bir taslağını çizmiş ve kabartmaları fotoğraflamıştır.3 1937 ile 1947 yılları arasında arkeologlar ve fotoğrafçılar mağarayı ziyaret etmiştir ve bu esnada üçüncü panel belgelenmiştir.4
Bu anıttaki erken çalışmalar için ayrıca bkz. Reade ve Anderson 2013, 78-83.
Seçilmiş Kaynakça
Al-Amin, M. 1948. “Archaeological Discoveries in the North of Iraq.” Sumer 4: 180–219.
Al-Haik, Albert R., Henry Field, and Edith M. Laird. 1968. Key Lists of Archaeological Excavations in Iraq, 1842–1965. Coconut Grove, FL: Field Research Projects.
Bachmann, Walter. 1927. Felsreliefs in Assyria, Bawian, Maltai und Gundük. Wissenschaftliche Veröffentlichung der Deutschen Orient-Gesellschaft 52. Leipzig: J. C. Hinrichs.
Badger, George Percy. 1852. The Nestorians and Their Rituals. London: J. Masters.
Börker-Klähn, Jutta. 1982. Altvorderasiatische Bildstelen und vergleichbare Felsreliefs. Baghdader Forschungen 4. Mainz am Rhein: P. von Zabern.
Calmeyer, Peter. 1971. “Gunduk.” Reallexikon der Assyriologie 3: 722.
Layard, Austen Henry. 1853. Discoveries in the Ruins of Nineveh and Babylon. New York: G. P. Putnam.
Reade, Julian E., and Julie R. Anderson. 2013. “Gunduk, Khanes, Gaugamela, Gali Zardak - Notes on Navkur and Nearby Rock-Cut Sculptures in Kurdistan.” Zeitschrift für Assyriologie 103: 69–123.